بواسیر یا هموروئید، یکی از شایع‌ترین مشکلات گوارشی در میان مردان است که می‌تواند از سبک زندگی نشسته، تغذیه نامناسب یا یبوست مزمن ناشی شود. این بیماری گرچه خطرناک نیست، اما در صورت بی‌توجهی، می‌تواند به مرحله‌ای برسد که درد، سوزش و حتی خونریزی، انجام کارهای روزمره را دشوار کند.
در این مطلب از سلامتک، درباره علائم بواسیر در مردان، علت بروز آن و مهم‌تر از همه، روش‌های قطعی درمان از جمله درمان با لیزر صحبت خواهیم کرد. اگر شما هم با این مشکل روبه‌رو هستید یا در مراحل اولیه علائم آن را مشاهده می‌کنید، خواندن این مطلب می‌تواند به تصمیم گیری آگاهانه برای درمان کمک کند.
علائم بواسیر در مردان چیست؟
علائم بواسیر در مردان معمولاً به‌تدریج ظاهر می‌شود و در مراحل اولیه ممکن است چندان آزاردهنده نباشد. اما اگر درمان به موقع انجام نشود، می‌تواند به مرحله دردناک و مزمن برسد.
علائم این بیماری بسته به نوع آن (داخلی یا خارجی) کمی متفاوت است، اما شایع‌ترین نشانه‌ها عبارت‌اند از:
- خونریزی هنگام دفع مدفوع (به‌ویژه پس از یبوست یا زور زدن زیاد)
- احساس درد یا سوزش در ناحیه مقعد
- تورم یا برجستگی قابل لمس اطراف مقعد
- احساس دفع ناقص یا سنگینی در ناحیه نشیمنگاه
- خارش، التهاب یا ترشح مخاطی از ناحیه مقعد
در نوع خارجی بواسیر، ممکن است توده‌ای کوچک و دردناک بیرون از مقعد احساس شود که گاهی با نشستن یا راه رفتن باعث ناراحتی می‌شود. در نوع داخلی، خونریزی معمولاً تنها علامت اصلی است و درد زیادی ندارد، مگر در صورتی که بواسیر دچار التهاب یا بیرون زدگی شود.
نکته مهم این است که خونریزی از مقعد همیشه نشانه بواسیر نیست و ممکن است ناشی از بیماری‌های دیگر مانند شقاق یا پولیپ روده باشد، بنابراین در صورت مشاهده هرگونه خون در مدفوع، مراجعه به پزشک ضروری است.
علت بروز بواسیر در مردان چیست؟
بواسیر در مردان معمولاً نتیجه فشار طولانی مدت بر رگ‌های ناحیه مقعد است. این فشار ممکن است به‌دلیل سبک زندگی کم‌تحرک، یبوست مزمن یا نشستن طولانی‌مدت در محیط کار به‌ویژه پشت میز یا پشت فرمان ایجاد شود.
وقتی فرد برای مدت طولانی در وضعیت نشسته قرار دارد یا هنگام دفع، مدفوع سفت را با زور خارج می‌کند، رگ‌های خونی اطراف مقعد متورم می‌شوند و به‌مرور زمان برجستگی‌هایی به نام هموروئید به وجود می‌آورند.
عوامل تغذیه‌ای نیز نقش مهمی در بروز این بیماری دارند. مصرف کم فیبر، نوشیدن ناکافی آب، پرخوری، استفاده زیاد از فست‌فودها و غذاهای تند، از دلایل اصلی ابتلا به بواسیر در مردان محسوب می‌شوند. افزایش وزن و فعالیت‌های ورزشی سنگین مانند وزنه‌برداری نیز می‌توانند فشار داخل شکم را بالا برده و باعث تشدید بیماری شوند.
همچنین استرس‌های طولانی، مصرف دخانیات و عادت به نشستن طولانی در توالت از دیگر عواملی هستند که به مرور زمان موجب التهاب و گشاد شدن عروق این ناحیه می‌شوند. در واقع می‌توان گفت سبک زندگی مدرن و کم‌تحرک امروزی، مهم‌ترین عامل افزایش شیوع بواسیر در مردان جوان و میانسال است.
روش‌های درمان بواسیر در مردان
درمان بواسیر بسته به شدت بیماری، نوع علائم و وضعیت عمومی بیمار متفاوت است. در مراحل اولیه، با اصلاح سبک زندگی و درمان‌های ساده می‌توان از پیشرفت بیماری جلوگیری کرد، اما در مراحل پیشرفته نیاز به درمان‌های پزشکی و تخصصی وجود دارد.
در موارد خفیف، پزشک معمولاً توصیه می‌کند رژیم غذایی پرفیبر شامل سبزیجات، میوه تازه و غلات سبوس‌دار رعایت شود تا حرکات روده نرم‌تر و اجابت مزاج آسان‌تر انجام شود. نوشیدن آب کافی در طول روز، ورزش منظم و پرهیز از نشستن طولانی‌مدت نیز از اقدامات مهم در کنترل علائم است.
در کنار تغییر سبک زندگی، ممکن است از داروهای موضعی مانند پمادها و شیاف‌های مخصوص برای کاهش التهاب، خارش و سوزش استفاده شود. این داروها فقط علائم را کاهش می‌دهند و بیماری را به‌طور کامل درمان نمی‌کنند، اما برای کنترل موقت مفید هستند.
در صورتی که بواسیر پیشرفته‌تر باشد یا به درمان دارویی پاسخ ندهد، پزشک ممکن است درمان‌های غیرتهاجمی‌تر مانند لیزر بواسیر را پیشنهاد کند. در این روش، با استفاده از اشعه لیزر، بافت‌های متورم هموروئیدی بدون نیاز به تیغ جراحی و بخیه برداشته می‌شوند. این روش درد بسیار کمتری دارد، خونریزی تقریباً وجود ندارد و بیمار می‌تواند در همان روز به خانه بازگردد.
در مراحل بسیار شدیدتر، ممکن است نیاز به جراحی سنتی یا هموروئیدکتومی باشد، اما امروزه با پیشرفت روش‌های لیزری، درصد بسیار کمی از بیماران به این مرحله می‌رسند.
به‌طور کلی، درمان موفق بواسیر در مردان تنها زمانی حاصل می‌شود که تشخیص به‌موقع انجام شده و بیمار تحت نظر پزشک متخصص کولورکتال یا جراح با تجربه در درمان‌های لیزری قرار گیرد.
مزایای درمان بواسیر با لیزر در مردان
در سال‌های اخیر، لیزر درمانی به یکی از مؤثرترین و ایمن‌ترین روش‌ها برای درمان بواسیر تبدیل شده است. در این روش، اشعه لیزر با دقت بالا مستقیماً روی بافت‌های متورم هموروئیدی تابانده می‌شود و باعث بسته شدن عروق، کاهش التهاب و از بین رفتن بافت آسیب‌دیده می‌گردد.
تفاوت اصلی لیزر با جراحی سنتی در این است که هیچ تیغ، بخیه یا پانسمان سنگینی در کار نیست و همین باعث کاهش قابل‌توجه درد و زمان بهبودی می‌شود.
درمان با لیزر برای مردان شاغل یا افرادی که نمی‌توانند مدت طولانی از کار و فعالیت‌های روزانه خود دور بمانند، انتخابی بسیار مناسب است. چرا که عمل لیزر معمولاً در کمتر از نیم ساعت و به‌صورت سرپایی انجام می‌شود و بیمار همان روز مرخص می‌گردد. درد و خونریزی پس از عمل بسیار ناچیز است و بیشتر بیماران می‌توانند فقط طی دو تا سه روز به زندگی عادی خود بازگردند.
از دیگر مزایای درمان بواسیر با لیزر می‌توان به این موارد اشاره کرد:
- کاهش چشمگیر خطر عفونت به‌دلیل نبود زخم باز
- بهبود سریع‌تر با حداقل التهاب و تورم
- دقت بالا در هدف‌گیری بافت بیمار بدون آسیب به نواحی سالم
- احتمال بسیار پایین بازگشت مجدد بیماری
در تهران و شهرهای بزرگ، بسیاری از پزشکان فوق تخصص کولورکتال مانند دکتر سعید نجاری در مرکز تخصصی هیوا لیزر، این روش را به‌عنوان درمان قطعی و بدون درد بواسیر برای مردان توصیه می‌کنند.
پیشگیری از بواسیر در مردان
پیشگیری از بواسیر در مردان، بیشتر از هر چیز به اصلاح سبک زندگی و عادات روزمره بستگی دارد. از آنجایی که این بیماری در اثر افزایش فشار در ناحیه مقعد ایجاد می‌شود، هر عاملی که بتواند این فشار را کاهش دهد، نقش مهمی در جلوگیری از ابتلا دارد.
اولین و مهم‌ترین قدم، تغذیه صحیح است. مصرف غذاهای سرشار از فیبر مانند سبزیجات تازه، میوه‌ها، حبوبات و غلات سبوس‌دار باعث نرم شدن مدفوع و کاهش نیاز به زور زدن هنگام دفع می‌شود. در کنار آن، نوشیدن حداقل هشت لیوان آب در روز به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک زیادی می‌کند.
ورزش منظم، حتی در حد پیاده‌روی روزانه، گردش خون را بهبود می‌بخشد و مانع از یبوست می‌شود. مردانی که مدت زیادی پشت میز می‌نشینند یا رانندگی می‌کنند، باید سعی کنند هر یک ساعت چند دقیقه بایستند و حرکت کنند تا از فشار مداوم بر رگ‌های مقعد جلوگیری شود.
همچنین توصیه می‌شود از نگه داشتن طولانی مدت مدفوع خودداری شود، چراکه این کار باعث خشک شدن مدفوع و فشار بیش از حد به عضلات کف لگن می‌شود. در نهایت، رعایت بهداشت ناحیه مقعد، کنترل استرس و پرهیز از مصرف زیاد الکل و دخانیات از عوامل مهم در پیشگیری از این بیماری هستند.
اگرچه هیچ روش پیشگیری‌ای صددرصد تضمینی نیست، اما رعایت این موارد می‌تواند احتمال ابتلا به بواسیر را تا حد زیادی کاهش دهد و از بازگشت مجدد بیماری پس از درمان جلوگیری کند.
سوالات متداول
- آیا بواسیر در مردان خطرناک است؟
خیر، بواسیر به‌طور معمول خطرناک نیست اما اگر درمان نشود، ممکن است باعث خونریزی، درد شدید یا عفونت شود. درمان به‌موقع از بروز عوارض جدی جلوگیری می‌کند. - آیا ورزش سنگین باعث بواسیر می‌شود؟
بله، فعالیت‌هایی مانند وزنه برداری یا تمریناتی که باعث فشار زیاد در ناحیه شکم می‌شوند، می‌توانند احتمال ابتلا یا تشدید بواسیر را افزایش دهند. - آیا درمان خانگی بواسیر مؤثر است؟
روش‌های خانگی مانند استفاده از کمپرس سرد یا حمام آب گرم فقط به کاهش موقت درد و التهاب کمک می‌کنند، اما بیماری را درمان نمی‌کنند. درمان قطعی باید زیر نظر پزشک انجام شود. - آیا درمان با لیزر برای مردان ایمن است؟
بله، درمان بواسیر با لیزر یکی از ایمن‌ترین و کم عارضه‌ترین روش‌ها است که بدون نیاز به بستری و بیهوشی انجام می‌شود و دوران نقاهت بسیار کوتاهی دارد. - چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر خونریزی هنگام دفع، درد مداوم، یا توده بیرون زده در ناحیه مقعد مشاهده کردید، باید هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید تا از پیشرفت بیماری جلوگیری شود. - آیا بواسیر در مردان قابل بازگشت است؟
در صورتی که سبک زندگی اصلاح نشود و یبوست مزمن ادامه پیدا کند، احتمال بازگشت بیماری وجود دارد. رعایت رژیم غذایی و فعالیت بدنی منظم بهترین راه پیشگیری است. - بهترین پزشک برای درمان بواسیر در مردان چه تخصصی دارد؟
بهترین گزینه، فوق تخصص کولورکتال یا جراح متخصص لیزر بواسیر است. این پزشکان تجربه بالایی در درمان بدون جراحی و با حداقل عوارض دارند.
جمع‌بندی
بواسیر در مردان از بیماری‌های شایعی است که در بیشتر موارد به دلیل یبوست مزمن، کم‌تحرکی یا تغذیه نامناسب ایجاد می‌شود. در مراحل اولیه، با تغییر سبک زندگی و درمان‌های ساده می‌توان علائم را کنترل کرد، اما در صورت پیشرفت بیماری، درمان با لیزر بهترین و سریع‌ترین گزینه محسوب می‌شود.
لیزر بواسیر روشی ایمن، بدون درد و بدون بخیه است که دوران نقاهت بسیار کوتاهی دارد و برای مردان شاغل یا ورزشکار ایده‌آل است. مهم‌تر از همه این است که مراجعه زودهنگام به پزشک متخصص کولورکتال یا جراح لیزر بواسیر، می‌تواند از بروز عوارض دردناک و مزمن جلوگیری کند.
به یاد داشته باشید، درمان به‌موقع نه تنها درد و خونریزی را از بین می‌برد، بلکه کیفیت زندگی شما را نیز به‌طور چشمگیری بهبود می‌دهد.